دندان عقل نهفته معمولاً با بررسی‌های دندانپزشکی و عکس‌برداری رادیولوژی تشخیص داده می‌شود. این وضعیت می‌تواند خطراتی مانند پوسیدگی دندان، عفونت و آسیب به دندان‌های مجاور را افزایش دهد. در گذشته بسیاری از دندانپزشکان بر این باور بودند که دندان عقل نهفته باید حتماً از طریق جراحی خارج شود. اما امروزه، با آگاهی بیشتر افراد نسبت به بهداشت دهان و دندان در برخی موارد می‌توان این دندان را بدون ایجاد مشکل برای سال‌های طولانی حفظ کرد.

با این حال، اگر دندان عقل نهفته موجب درد، التهاب یا مشکلات دیگر شود دندانپزشک با تشخیص مناسب، تصمیم به خارج کردن آن می‌گیرد. اگر شما هم دندان عقل نهفته دارید، در این مطلب از دندانپزشکی آرت دنتال همراه ما باشید تا بررسی کنیم که بهترین زمان برای کشیدن آن چه موقع است و چه روش‌هایی برای انجام این کار وجود دارد.

از دَم قسط؟؟ هم مشاوره رایگان هم ایمپلنت سوئیسی قسطی! فقط با کلینیک تخصصی آرت دنتال

دندان عقل نهفته چیست؟

دندان عقل نهفته که در انگلیسی Impacted Wisdom Tooth نامیده می‌شود به دندانی گفته می‌شود که به دلیل عدم وجود فضای کافی در فک، قادر به رشد کامل و خارج شدن از لثه نیست. در شرایط ایده‌آل دندان عقل همانند سایر دندان‌ها در بازه سنی ۱۵ تا ۲۵ سالگی رشد می‌کند. اما در افرادی که فک کوچکی دارند، این دندان به دلیل کمبود فضا نمی‌تواند به درستی رشد کند و در داخل لثه باقی می‌ماند. تشخیص دندان عقل نهفته معمولاً دشوار است و نیاز به بررسی دندانپزشک و انجام عکس‌برداری رادیولوژی دارد.

خبر خوب: هزینه ایمپلنت اشترومن رو میتونی قسطی پرداخت کنی!!🦷

علائم دندان عقل نهفته

نشانه‌های دندان عقل نهفته در افراد مختلف متفاوت است. برخی ممکن است تنها یک دندان عقل نهفته داشته باشند، در حالی که در برخی دیگر هر چهار دندان عقل به‌صورت نهفته باقی بمانند. از شایع‌ترین علائم این وضعیت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد شدید در انتهای لثه‌ها، به‌ویژه هنگام جویدن غذا
• التهاب و قرمزی لثه‌ها
• خونریزی لثه
• احساس درد در ناحیه گوش
• مشاهده غدد متورم
• طعم نامطبوع در دهان
• نمایان شدن بخشی از دندان در انتهای لثه
• تورم در ناحیه فک و صورت
• درد در مفصل گیجگاهی

البته وجود این علائم لزوماً به معنای نهفتگی دندان عقل نیست و برای تشخیص دقیق مراجعه به دندانپزشک و انجام معاینات تخصصی ضروری است.

ایمپلنت زایگوما یا زیگوماتیک چیست و چه کاربردی دارد؟

انواع دندان عقل نهفته

دندان عقل نهفته در همه افراد به یک شکل ظاهر نمی‌شود و ممکن است از نظر نحوه رشد و موقعیت در فک تفاوت داشته باشد. در ادامه شش نوع رایج دندان عقل نهفته را معرفی می‌کنیم:

• نهفتگی استخوانی: در این حالت، دندان عقل تا حدی در استخوان فک رشد کرده و بخشی از آن قابل مشاهده است.
• نهفتگی بافت نرم: دندان عقل در بافت لثه گیر افتاده و نمی‌تواند به‌طور کامل بیرون بیاید.
• نهفتگی انتهایی: رشد دندان عقل به سمت داخل و انتهای دهان اتفاق می‌افتد.
• نهفتگی افقی: دندان عقل به‌صورت افقی درون فک قرار گرفته و رشد آن به موازات سایر دندان‌هاست.
• نهفتگی عمودی: این نوع دندان عقل به شکل طبیعی رشد می‌کند اما به دلیل کمبود فضا قادر به خارج شدن از لثه نیست.
• نهفتگی میانی: در این حالت، دندان عقل به سمت جلو دهان متمایل شده و به دندان‌های مجاور فشار وارد می‌کند.

عوارض نکشیدن دندان عقل نهفته

اگر دندان عقل نهفته دارید، توصیه می‌شود هرچه زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید. باقی ماندن این دندان در فک به‌ویژه در مواردی که نیمه‌نهفته باشد، می‌تواند مشکلات مختلفی را به همراه داشته باشد. برخی از مهم‌ترین عوارض عدم درمان دندان عقل نهفته عبارت‌اند از:

• آسیب به دندان‌های مجاور: کمبود فضای کافی در فک باعث می‌شود که دندان عقل به سایر دندان‌ها فشار وارد کند که این امر می‌تواند باعث نامرتبی، جابه‌جایی یا حتی درد در تمام دندان‌ها شود. این فشار همچنین خطر پوسیدگی ریشه دندان‌های اطراف را افزایش داده و ممکن است در آینده نیاز به درمان‌های پرهزینه ایجاد کند.
• ایجاد بیماری‌های لثه: نادیده گرفتن دندان عقل نهفته می‌تواند منجر به عفونت و مشکلات لثه شود. علاوه بر این محل قرارگیری دندان نهفته محیطی مناسب برای تجمع باکتری‌ها و افزایش خطر عفونت‌های دهانی خواهد بود.
• تشکیل کیست لثه: در برخی موارد عدم درمان دندان عقل نهفته می‌تواند باعث ایجاد کیست‌های عفونی شود که به اعصاب آسیب می‌رسانند و درمان آن‌ها پیچیده خواهد بود. بنابراین پیشگیری از این عارضه با اقدام به‌موقع اهمیت زیادی دارد.
• نامرتبی دندان‌ها: فشار ناشی از رشد نامناسب دندان عقل می‌تواند باعث تغییر موقعیت سایر دندان‌ها شود و نظم آن‌ها را به هم بریزد که این موضوع تهدیدی جدی برای سلامت و زیبایی دندان‌ها محسوب می‌شود.

مراقبت های پس از کشیدن دندان عقل نهفته

رعایت نکات زیر می‌تواند به تسریع روند بهبودی پس از جراحی و جلوگیری از عفونت و سایر مشکلات کمک کند:

• در ۲۴ ساعت اول پس از جراحی از تف کردن خودداری کنید تا لخته خون در محل زخم باقی بماند.
• در صورت احساس درد فقط از مسکن‌هایی که دندانپزشک تجویز کرده است استفاده کنید.
• خونریزی و تورم خفیف بعد از جراحی طبیعی است. برای کنترل خونریزی یک گاز استریل روی زخم قرار داده و به مدت یک ساعت با ملایمت فشار دهید.
• از دستکاری یا تعویض پانسمان زخم خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند از تشکیل لخته خون جلوگیری کرده و روند بهبودی را مختل کند.
• برای شست‌وشوی دهان از محلول رقیق آب و نمک استفاده کنید.
• از مصرف نی برای نوشیدن مایعات پرهیز کنید، زیرا مکیدن می‌تواند باعث از بین رفتن لخته خون در محل جراحی شود.
• تا زمان بهبودی کامل از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین و ورزش‌های شدید خودداری کنید.

مواردی که کشیدن دندان عقل نهفته توصیه میشود

در برخی شرایط نگه‌داشتن دندان عقل نهفته می‌تواند مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان ایجاد کند. در این موارد دندانپزشک معمولاً توصیه به خارج کردن آن می‌کند. برخی از مهم‌ترین این شرایط عبارت‌اند از:

• عفونت لثه (پریکورونیت): به دلیل سختی در تمیز کردن دندان‌های انتهایی، مواد غذایی و باکتری‌ها در پشت دندان مولر دوم تجمع می‌کنند. این امر منجر به التهاب و عفونت در اطراف تاج دندان عقل نهفته می‌شود که با درد و تورم لثه همراه است. بسیاری از افراد این درد را با روند طبیعی رشد دندان اشتباه می‌گیرند.
• عفونت استخوانی: در صورتی که عفونت لثه درمان نشود، ممکن است به عمق استخوان فک گسترش یابد و موجب آسیب به دندان عقل نهفته و ساختارهای اطراف آن شود. این نوع عفونت می‌تواند سال‌ها بدون علائم پیشرفت کند و حتی به دندان‌های مجاور سرایت کرده و موجب از دست رفتن آن‌ها شود.
• گسترش عفونت به گونه یا گردن: در برخی موارد عفونت ناشی از دندان عقل نهفته می‌تواند از طریق استخوان فک به بافت‌های گونه یا گردن سرایت کند. علائمی مانند تورم صورت، تب بالا، مشکل در باز کردن دهان و سختی در بلع ممکن است نشانه‌ای از این عارضه باشند.
• آسیب به دندان‌های مجاور: دندان عقل نهفته می‌تواند با ایجاد فشار مداوم روی دندان مولر دوم به‌تدریج باعث آسیب و فرسایش آن شود. این روند اغلب بدون درد اتفاق می‌افتد و بیمار ممکن است متوجه آن نشود تا زمانی که دندان دچار تخریب جدی شده باشد.
• تشکیل کیست: در اطراف دندان عقل کیسه‌ای طبیعی وجود دارد که در صورت رشد کامل دندان از بین می‌رود. اما در صورت نهفته ماندن دندان این کیسه ممکن است با مایعات پر شده و به کیست تبدیل شود. رشد این کیست می‌تواند موجب تحلیل رفتن استخوان و ایجاد آسیب‌های جدی شود.
• درد: گاهی اوقات دندان عقل نهفته می‌تواند باعث بروز دردهایی با شدت‌های متفاوت شود که به دلایل نامشخص به نواحی مختلف سر و گردن گسترش پیدا می‌کند. این درد ممکن است در ناحیه گوش، گلو، فک بالا و پایین یا حتی به‌صورت سردرد ظاهر شود.

سخن پایانی

کشیدن یا جراحی دندان عقل نهفته معمولاً پس از بررسی عکس رادیولوژی یا OPG انجام می‌شود. دندانپزشک با بررسی موقعیت دندان، تصمیم می‌گیرد که آیا کشیدن دندان کافی است یا نیاز به جراحی وجود دارد. در صورت نیاز به جراحی این کار باید توسط متخصص جراحی لثه یا جراح فک و صورت انجام شود تا روند ترمیم بافت‌های اطراف دندان به درستی صورت گیرد. توصیه می‌شود که در صورت نیاز به کشیدن دندان عقل این کار را به تعویق نیندازید، زیرا بی‌توجهی به آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی برای سلامت دهان و دندان شود.